PHOTOGRAPH BY ANALY LABOR FOR THE DAILY TRIBUNE @tribunephl_ana
DYARYO TIRADA

Pilipinas isinailalim sa pinakamataas na alerto dahil sa papalapit na super typhoon

DT

Sumailalim ang Pilipinas sa pinakamataas na alerto sa bagyo at inilikas ang libu-libong tao kahapon habang humahampas ang Super Typhoon Opel patungo sa hilaga na sinalanta na ng umalis na bagyong Nika.

May lakas na hanging aabot sa 185 kilometro bawat oras, si Opel ay nakatakdang bumasag sa pangunahing isla ng Luzon bandang 0900 GMT o mas maaga. Ito ang ikalimang bagyo na nagbabanta sa bansa sa loob lamang ng tatlong linggo.

Ang malupit na alon ng mga kaguluhan sa panahon ay pumatay na ng 159 katao at nag-udyok sa United Nations na humiling ng $32.9 milyon na tulong para sa mga rehiyong pinakamalubhang apektado.

Sinabi ng pambansang ahensya ng lagay ng panahon o PAGASA na ang hangin ay maaaring magdulot ng “halos kabuuang pinsala sa mga istrukturang gawa sa magaang materyales, lalo na sa mga lugar sa baybayin na mataas ang lantad” at “mabigat na pinsala” sa mga gusali.

“Matindi hanggang sa malakas na pag-ulan” at potensyal na “nagbabanta sa buhay” na mga alon sa baybayin na hanggang tatlong metro (siyam na talampakan) ay tinaya din sa loob ng dalawang araw, kasama ang babala ng bagyo na itinaas sa pinakamataas na signal sa limang hakbang na sukat.

Sa lalawigan ng Cagayan, kung saan inaasahang magla-landfall ang bagyo, nagtrabaho ang mga opisyal sa pagpapaulan upang alisin ang mga residente sa mga baybayin at sa mga pampang ng tumataas na ilog.

“Kahapon ito ay preemptive evacuations. Ngayon kami ay gumagawa ng sapilitang paglikas,” sinabi ng lokal na opisyal ng kalamidad na si Edward Gaspar sa Agence France-Presse sa pamamagitan ng telepono, at idinagdag na 1,404 residente ang sumilong sa isang municipal gym.

“Marami pang evacuees sa mga kalapit na barangay pero hindi na kami nagkaroon ng oras para bisitahin at bilangin sila,” dagdag niya.

Sinabi ng pinuno ng depensang sibil ng Cagayan na si Rueli Rapsing na inaasahan niyang dadalhin ng mga lokal na pamahalaan ang 40,000 katao sa mga silungan, humigit-kumulang sa parehong bilang na naunang inilikas bago ang Bagyong Marce, na tumama sa hilagang baybayin ng Cagayan noong unang bahagi ng buwang ito.

Mahigit 5,000 residente ng Cagayan ang nasa mga silungan pa rin kasunod ng mga nagdaang bagyo dahil ang ilog ng Cagayan, ang pinakamalaki sa bansa, ay nanatiling mataas dahil sa malakas na pag-ulan na bumagsak sa ilang probinsya.

“Inaasahan namin na magpapatuloy ang sitwasyong ito sa mga susunod na araw” habang ang Usagi (Opel) ay nagdadala ng mas maraming ulan, sinabi ni Rapsing sa AFP.

Pagkatapos ng Opel, inaasahang tatama rin ang Tropical Storm Man-yi sa gitna ng populasyon ng Pilipinas sa paligid ng kabisera ng Maynila ngayong weekend.

“Nagpapatong-patong ang mga bagyo. Sa sandaling subukan ng mga komunidad na makabangon mula sa pagkabigla, ang susunod na bagyo ay muling humahampas sa kanila,” sabi ni United Nations Philippines Resident and Humanitarian Coordinator Gustavo Gonzalez.

“Sa kontekstong ito, nauubos ang kapasidad ng pagtugon at nauubos ang mga badyet.”

Humigit-kumulang 20 malalaking bagyo at bagyo ang tumama sa bansang arkipelago o sa nakapalibot na katubigan nito bawat taon, na pumatay sa maraming tao at nagpapanatili ng milyun-milyon sa pagtitiis ng kahirapan.

Ang isang kamakailang pag-aaral ay nagpakita na ang mga bagyo sa rehiyon ng Asia-Pacific ay lalong nabubuo nang mas malapit sa mga baybayin, na tumitindi nang mas mabilis at mas tumatagal sa ibabaw ng lupa dahil sa pagbabago ng klima.