Ang isyu ng extrajudicial killings (EJKs) sa panahon ng Duterte administration ay nananatiling mahalagang paksa ng pag-aalala, kapwa sa loob ng Pilipinas at sa buong mundo.
Ang mga pagpatay na ito, na sinasabing nauugnay sa giyera ng gobyerno laban sa droga, ay nagbangon ng mga seryosong katanungan tungkol sa mga pang-aabuso sa karapatang pantao, pananagutan at ang panuntunan ng batas.
Sa gitna ng mga kontrobersyang ito, may pagkakataon ang Senado ng Pilipinas — at masasabing isang obligasyon — na maglunsad ng sarili nitong imbestigasyon sa mga paratang na ito. Ang pagpupulong ng isang komite ng Senado ng kabuuan upang tugunan ang mga EJK ay isang kinakailangang hakbang tungo sa pagtiyak ng transparency, hustisya, at mga pagsusuri sa institusyonal sa kapangyarihang tagapagpaganap.
Ang Senado ay gumaganap ng isang mahalagang papel sa pagtiyak ng pananagutan ng pamahalaan at pagpapanatili ng mga tseke at balanse, lalo na sa mga sitwasyon kung saan ang ehekutibong sangay ay maaaring maisip na lumalampas sa mga hangganan nito.
Sa ilalim ng Saligang Batas, ang Senado ay may kapangyarihang mag-imbestiga sa mga isyu ng pambansang kahalagahan at mag-alok ng mga solusyong pambatas batay sa mga natuklasan ng mga pagtatanong nito.
Dahil sa bigat ng mga paratang na pumapalibot sa extrajudicial killings, ang pagsisiyasat ng Senado ay magbibigay-diin sa pangako nitong itaguyod ang panuntunan ng batas at protektahan ang mga karapatang pantao.
Ang digmaan laban sa droga ng administrasyong Duterte, na opisyal na nagsimula noong 2016, ay nabahiran ng mga akusasyon ng malawakang pang-aabuso sa karapatang pantao. Tinataya ng mga ulat mula sa mga internasyonal na organisasyon ng karapatang pantao tulad ng Amnesty International at Human Rights Watch, gayundin ng mga lokal na tagapagbantay, na libu-libong indibidwal — marami sa kanila ay mahihirap at marginalized — ang namatay sa mga operasyon ng pulisya na may kaugnayan sa droga.
Maaaring magtaltalan ang mga kritiko na ang naturang pagsisiyasat ay maaaring makita na may motibo sa pulitika, lalo na kung malapit na ang 2025 midterm elections. May panganib din na ang pagsisiyasat ay maaaring madiskaril ng mga partisan na interes o makikita bilang isang ehersisyo lamang sa pampulitikang postura.
Gayunpaman, ang mga hamong ito ay maaaring pagaanin sa pamamagitan ng pagtiyak na ang pagtatanong ay isinasagawa sa isang non-partisan, transparent, at accountable na paraan. Maaaring bigyang-diin ng Senado na ang pagsisiyasat ay tungkol sa pagtiyak ng katarungan at pagtataguyod ng panuntunan ng batas, sa halip na pag-aayos ng mga puntos sa pulitika.